دکتر یاسر هشترخانی در یادداشتی درباره تفاوت بارنامه با راه نامه مینویسد: معمولاً افرادی که در زمینه حمل ونقل بینالمللی فعالیت میکنند با اصطلاح بارنامه آشنایی دارند. بارنامه در واقع سند کالا محسوب میشود که مالکیت کالا را نسبت به صاحب کالا نشان میدهد. در واقع افراد تمامی مراحل و امور گمرکی را تا زمان صدور این برگه دنبال میکنند. این سند علاوه برنشان دادن تمامی ویژگیهای کالا درواقع سندی قابل انتقال است و در داد و ستد بینالمللی درواقع مالکیت این سند پس از دریافت پول مورد توافق از فروشنده به خریدار منتقل میشود. اما راه نامه سندی است که توسط حمل کننده کالا صادر میشود و حمل این سند همراه با بار در همه مراحل ارسال کالا ضروری است.
تفاوت بارنامه با راه نامه:
راه نامه سند مالکیت کالاو قابل انتقال نیست ولی بارنامه سند مالکیت کالا و قابل انتقال است.
راه نامه همراه کالا حرکت می کند ولی بارنامه به مقصد فرستاده می شود تا به عنوان رسید کالا تحویل گرفته شود.
راه نامه توسط CARRIER صادر می شود ولی بارنامه توسطFORWARDER صادر می شود.
گفتنی است که؛ (FORWARDER)، شخصی است حقیقی یا حقوقی که در مقابل دریافت اجرت یا کارمزد، حمل ونقل کالارا از ابتدا تا انتها برنامه ریزی می کند. اما (CARRIER)، شخصی است حقیقی یا حقوقی که در مقابل دریافت اجرت یا کارمزد، حمل کالا یا مسافر را از محلی به محل دیگر با وسیله حمل شخصی بر عهده می گیرد.
حمل ونقل جاده ای
متداول ترین بارنامه هایی که در حمل ونقل جاده ای مورد استفاده قرار می گیرد به شرح ذیل است؛
بارنامه سراسری (THROUGHT B/L)
از این نوع بارنامه در حمل کالا با کامیون، کامیون-قطار، کشتی-کامیون استفاده می شود؛ سندی قابل معامله، بدون قید و شرط، حاکی از نحوه پرداخت کرایه حمل بوده و در سه نسخه صادر می شود.
راه نامه کامیون (CMR)
سندی است که فقط برای حمل کالا با کامیون استفاده شده و مخصوص متصدیان حمل است و تحت مقررات بین المللی حمل کالا از طریق جاده (کنوانسیون CMR) صادر می شود؛ این سند غیر قابل معامله و حاوی تاریخ حمل و صدور، نام و نشانی حمل کننده و فرستنده، مبداء و مقصد حمل و سایر مشخصات است.
بارنامه حمل مرکب(FIATA)
این بارنامه توسط فدراسیون بین المللی کارگزاران حمل (FIATA) تدوین شده و صادر می شود و در حمل کالا با کامیون، کشتی، قطار و هواپیما استفاده شده و مورد تایید بانک ها می باشد؛ سندی بهادار و قابل معامله بوده و به تایید اتاق بازرگانی بینالمللی رسیده است.