وب سایت یاسر هشترخانی وبسایت حقوقی دکتر یاسر هشترخانی یاسر | کتری حقوق بین الملل از دانشگاه فارابی|
مقالات مرتبط
? پست گرفتن آقای منتقد هم مشکل بورس انرژی را حل نکرد/ بازگشت به نقطه صفر
امین قلعه‌ای- امیرحسین تبیانیان، نماینده شرکت ملی نفت در بورس دیروز در مصاحبه‌ای گفت:” واقعیت این است که در حال حاضر حجم معاملات نفت پایین است و این موضوع بورس را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. به عبارت دیگر در فرآیند فروش نرفتن نفت در بورس، ایراد تکنیکی وجود ندارد و بورس هم تحت تأثیر شرایط است.در کنار شرایط باید این موضوع که عرضه نفت خام در بورس نو و جدید است را هم در نظر بگیریم اما به طور کلی ممکن است مزایای عرضه نفت در بورس در بلندمدت به فروش آن کمک کند.”
? آخرین مواضع نماینده شرکت ملی نفت در بورس را می‌توان در دو سطح ارزیابی و تحلیل کرد. در سطح نخست می‌توان به ناکارآمدی اصولی فرآیندها و ناآماده بودن زیرساخت‌های فروش فیزیکی نفت در بازار سرمایه ایران اشاره کرد. این همان نکته‌ای است که نفت‌خبر در طول ماه‌های اخیر به انحاء مختلف به صراحت نسبت به بیان آن اقدام نموده است. واقعیت این است که بدلیل دیدگاه‌ها و تفاسیر تنگ‌نظرانه از قوانین بالادست نفتی، زیرساخت‌های مناسب برای فروش نفت در بازار سرمایه در ایران فراهم نیست. این در حالی است که امروز در دنیا خیلی بیشتر از ظرفیت فروش فیزیکال نفت در جهان، اوراق نفتی معامله می شود.در حقیقت ۲۰۰ برابر معاملات فیزیکال، معاملات نفتی در قالب بازار‌های آینده و به صورت کاغذی انجام می شود.
? اما سطح دوم تحلیل به موضوع فشارهای فزآینده به صنعت نفت برای فروش نفت در بورس باز می‌گردد. فشاری که از یک ماه پس از بازگشت تحریم‌ها آغاز شد، و در نتیجه استمرار آن، پای نماینده فعلی شرکت ملی نفت که خود از منتقدان اصلی رویکردهای توسعه‌گرایانه و جذب سرمایه‌گذاری خارجی در قالب قراردادهای IPC بود را به ماجرا باز کرد. آخرین اظهارات امیرحسین تبیانیان اما به خوبی نشان می‌دهد که مجموعه ادعاهای مخالفان سرمایه‌گذاری خارجی چه در حوزه استفاده از بازار مالی داخلی سرمایه( بدون فراهم آمدن زیرساخت‌های قانونی) و چه در طراحی روش‌های تحمیلی به صنعت نفت تا چه میزان ناکارآمد است. از سوی دیگر تفسیر ساده سخنان تبیانیان در مورد امکان استفاده از “مزایای عرضه نفت در بورس در بلندمدت ” به خوبی نشان می‌دهد که ایده فروش نفت در بورس برای دور زدن تحریم‌ها، آنهم در شرایطی که یکی از منتقدان وزارت نفت متولی اصلی مدیریت آن محسوب می‌شود، ایده‌ای شکست خورده است.
? واقعیت این است که علی‌رغم تمام تنگناها و مشکلات ناشی از تحریم‌ها روش کنونی وزارت نفت در فروش نفت نسبت به تمام راه‌حل‌های پیشنهادی و حتی مصوب کارآمدتر بوده است و اصرار به اجرای طرح‌هایی نظیر فروش نفت در بورس بدون اصلاح زیرساخت‌ها، ممکن نیست. اصلاحاتی که البته اجرای آن به دلیل شرایط ویژه امروز، در کوتاه مدت میسر نیست.
